Viêm họng thanh quản cấp: Nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị

Viêm họng thanh quản cấp là bệnh lý đường hô hấp có thể gặp ở cả người lớn và trẻ em. Nguyên nhân chủ yếu do vi khuẩn, virus gây ra. Nếu không có biện pháp xử lý kịp thời, bệnh có nguy cơ để lại nhiều biến chứng nguy hiểm.

Nguyên nhân, triệu chứng của viêm họng thanh quản cấp là gì?

Viêm họng thanh quản cấp là gì?

Viêm họng và viêm thanh quản là hai bệnh lý phổ biến liên quan đến đường hô hấp. Chúng thường xảy ra đồng thời và do cùng nguyên nhân nên được gọi chung là bệnh viêm họng thanh quản.

Bệnh viêm họng thanh quản cấp chủ yếu do các loại vi khuẩn, virus gây nên và thường có triệu chứng kéo dài dưới 3 tuần. Bệnh có thể gặp ở cả người lớn và trẻ em, đặc biệt ở những người có sức đề kháng yếu kém, người thường xuyên phải làm việc trong môi trường ô nhiễm, giá lạnh… Tỷ lệ mắc bệnh viêm họng thanh quản cấp ở nam giới cao hơn nữ giới.

☛ Tham khảo thêm: Viêm họng thanh quản mãn tính có chữa được không?

Nguyên nhân gây viêm họng thanh quản cấp là gì?

Những nguyên nhân phổ biến gây viêm họng thanh quản cấp như sau:

Vi sinh vật gây bệnh

Viêm họng thanh quản cấp chủ yếu do vi khuẩn, virus gây ra

Tác nhân phổ biến gây viêm họng thanh quản cấp là do virus, vi khuẩn. Chúng là nguyên nhân hàng đầu gây viêm đường hô hấp cấp, trong đó virus chiếm đến 60-80% số ca mắc bệnh, bao gồm Haemophilus influenza, adenovirosis… Trường hợp do vi khuẩn thường ít gặp hơn, gồm phế cầu, tụ cầu, friedlander, pfeiffer… Tác nhân gây biến chứng khó lường nhất là do liên cầu khuẩn nhóm A. Trực khuẩn bạch hầu ngày nay ít gặp.

Trào ngược dạ dày thực quản

Trào ngược dạ dày thực quản là một trong những nguyên nhân gây viêm họng thanh quản cấp. Bởi khi thức ăn và acid dịch vị bị đẩy ngược lên thực quản, tràn qua sụn phễu vào thanh quản sẽ khiến họng và thanh quản bị tổn thương.

Dị ứng

Những người có cơ địa dị ứng với các loại phấn hoa, lông động vật… có nguy cơ cao bị viêm họng thanh quản cấp. Do những chất này làm kích ứng niêm mạc họng và thanh quản dẫn đến phù nề, ngứa, rát họng. Nếu phản ứng dị ứng lan được xuống thanh quản sẽ gây ho, khàn tiếng, khó thở.

Sự thay đổi đột ngột của nhiệt độ môi trường

Khi thời tiết thay đổi đột ngột nhất là vào mùa lạnh, niêm mạc họng và thanh quản chưa đủ thời gian để làm ấm khiến cổ họng bị khô, kích ứng gây bệnh viêm họng thanh quản.

Dùng giọng nói gắng sức

Lạm dụng giọng nói quá mức cũng là nguyên nhân của viêm họng thanh quản cấp như sau một trận cổ vũ bóng đá, một buổi luyện thanh, tức giận la hét…

Triệu chứng của bệnh viêm họng thanh quản cấp?

Tùy thuộc vào nguyên nhân, sức đề kháng của cơ thể mà tình trạng viêm họng thanh quản cấp tác động đến sức khỏe của người bệnh ở các mức độ khác nhau.

Viêm họng thanh quản cấp ở trẻ em

Trẻ nhỏ có thể xuất hiện triệu chứng đau họng, khàn tiếng, khó thở

Ở trẻ nhỏ, hệ miễn dịch chưa hoàn chỉnh nên có nguy cơ mắc bệnh cao hơn, thường gặp nhất là từ 1-3 tuổi. Những triệu chứng phổ biến của bệnh bao gồm:

– Sốt: từ nhẹ đến nặng, có trẻ sốt cao trên 38 độ C, nhưng cũng có trẻ lại không bị sốt.

– Đau họng: cảm giác khô họng, đau rát, nuốt vướng, nuốt đau (đặc biệt là khi ăn hoặc nói chuyện), xuất tiết nhiều nước bọt ở họng.

– Khàn tiếng: lúc đầu giọng nói gần như bình thường nhưng sau đó trở nên trầm và cứng hơn. Khàn tiếng cũng có thể xuất hiện đột ngột sau khi trẻ phải chịu một luồng không khí lạnh vào mặt cổ hoặc ăn thực phẩm lạnh, tắm nước lạnh. Các triệu chứng này thường nặng hơn khi về ban đêm.

– Khó thở: khó thở thanh quản (là tình trạng khó thở ở thì thở vào, khó thở chậm, xuất hiện những cơn thở rít). Khó thở thường đi qua trong nửa giờ, sau đó tái diễn những cơn khó thở khác và hay xảy ra vào nửa đêm về sáng. Có trường hợp ngạt thở kèm những cơn co thắt các cơ liên sườn, cơ vùng cổ, hõm ức. Khó thở tăng khi nằm ngửa (chủ yếu do Hemophilus influenza).

– Ho: lúc đầu thường nhẹ đến khi khó thở tăng lên thì ho mạnh hơn, nghe ông ổng.

Viêm họng thanh quản cấp ở người lớn

Người lớn có sức đề kháng tốt hơn nên các biểu hiện của bệnh viêm họng thanh quản cấp thường ở mức độ nhẹ như:

– Đau họng: niêm mạc họng sưng đau khiến cổ họng bị rát, khô họng, đau khi nuốt. Amidan sưng có các mảng trắng bao phủ.

– Thay đổi giọng nói: khàn tiếng hoặc mất tiếng hoàn toàn.

– Ho: giai đoạn đầu người bệnh bị ho khan, sau đó ho có đờm.

– Ngoài ra còn gặp triệu chứng toàn thân như sốt nhẹ, ớn lạnh hoặc gai rét, mệt mỏi, chán ăn…

Khác với trẻ nhỏ, người lớn không gặp tình trạng khó thở. Ở những người sức khỏe tốt có thể chỉ bị đau rát cổ họng và khàn tiếng nhẹ.

Chẩn đoán viêm họng thanh quản cấp như thế nào?

Chẩn đoán viêm họng thanh quản cấp bằng nội soi ống mềm

Khi xuất hiện những dấu hiệu của bệnh viêm họng thanh quản cấp, người bệnh nên đến cơ sở y tế để xác định nguyên nhân và có biện pháp điều trị thích hợp.

Trước tiên, bác sĩ sẽ hỏi về triệu chứng mà người bệnh gặp phải. Các biểu hiện có thể giống với các bệnh lý đường hô hấp khác như viêm amidan, cảm cúm, cảm lạnh… vì vậy để chẩn đoán chính xác, bác sĩ có thể yêu cầu khám nội soi bằng một ống mềm có gắn camera ở trước. Những hình ảnh thu được của người bị viêm họng thanh quản thường như sau:

• Niêm mạc họng đỏ, tăng xuất tiết, amidan bị sưng. Nếu nguyên nhân gây bệnh là do vi khuẩn sẽ thấy niêm mạc họng và amidan có giả mạc màu trắng, vàng xám bao phủ.
• Vùng thanh môn, tiền đình thanh quản có niêm mạc phù nề, đỏ. Băng thanh huyết, thanh thiệt, dây thanh 2 bên đỏ rực, phù nề, sung huyết, có thể thấy dịch ứ đọng. Dây thanh khép không kín khi phát âm.

Ngoài ra, người bệnh có thể cần xét nghiệm công thức máu, chụp X-quang tim phổi nếu cần thiết.

☛ Tìm hiểu chi tiết tại: Bệnh viêm họng có lây không? Lây bằng cách nào và biến chứng

Bệnh viêm họng thanh quản cấp có nguy hiểm không?

Viêm họng thanh quản cấp ở người lớn có thể khỏi hoàn toàn sau một tuần mà không cần điều trị. Tuy nhiên khi bệnh xảy ra ở trẻ nhỏ, nó có thể là trường hợp cấp cứu, gây nguy hiểm cho tính mạng.

Viêm họng thanh quản cấp gây nguy hại cho trẻ nhỏ

Viêm họng thanh quản cấp khiến trẻ ngạt thở gây nguy hại tới tính mạng

Trẻ nhỏ có thể gặp những thể viêm họng thanh quản khác nhau với các mức độ nguy hại từ nhẹ đến nặng:

• Viêm họng thanh quản khó thở: Đây là trường hợp cấp cứu vì nó gây tình trạng khó thở thanh quản và đường hô hấp dưới. Điều này rất nguy hiểm do khiến trẻ ngạt thở ảnh hưởng trực tiếp tới tính mạng.
• Viêm họng thanh quản co thắt: Khi trẻ khó chịu, khóc kéo dài sẽ làm tăng nguy cơ co thắt thanh quản, nghiêm trọng phải tiến hành đặt ống nội khí quản.
• Viêm họng thanh nhiệt: Có thể khiến trẻ nhỏ bị tắc nghẽn khí quản gây ngạt thở. Nếu không được cấp cứu kịp thời sẽ nguy hiểm đến tính mạng của trẻ.
• Viêm họng thanh quản bạch hầu: Bệnh diễn biến nhanh, gây biến chứng hết sức phức tạp trên tim mạch, thần kinh, thận. Đặc biệt trẻ nhỏ có nguy cơ bị tắc nghẽn đường hô hấp dẫn đến hôn mê, thậm chí là tử vong.

Bệnh viêm thanh quản cấp gây ảnh hưởng tới người lớn

Ở người lớn, viêm họng thanh quản cấp do virus thường không gây nguy hiểm nhưng khi bệnh kết hợp với tình trạng nhiễm vi khuẩn có thể để lại những tác động lớn tới sức khỏe.

• Viêm họng thanh quản ở thể loét: Lúc đầu giọng nói ít bị thay đổi nhưng khi bệnh phát triển bị loét sụn thanh âm làm phù nề sẽ làm mất tiếng hoàn toàn.
• Viêm họng thanh quản thể viêm tấy: Tình trạng khó thở nặng hơn, khi hết viêm để lại sẹo gây hẹp thanh quản.
• Việm họng thanh quản có hoại tử: Trường hợp nặng gây thở nhanh nông, nước tiểu có albumin, tiên lượng rất xấu, nguy cơ gây viêm phế quản, trụy tim mạch dẫn đến tử vong.

Đặc biệt viêm họng thanh quản cấp do liên cầu khuẩn nhóm A nếu không được điều trị có thể gây thấp tim, viêm cầu thận, hội chứng sốc độc tố, suy đa tạng và tử vong.

Điều trị viêm họng thanh quản cấp như thế nào?

Tùy thuộc vào mức độ của viêm họng thanh quản cấp mà người bệnh có phương pháp điều trị thích hợp như điều trị tại chỗ, điều trị nội khoa hay phải tiến hành phẫu thuật.

Điều trị tại chỗ

− Súc họng bằng các dung dịch sát khuẩn, giảm viêm tại chỗ như BBM, nước muối sinh lý, thuốc súc họng có thành phần là chất kiềm nhẹ NaHCO3…

− Khí dung: bơm thuốc vào vùng họng thanh quản bằng các hỗn dịch kháng viêm corticoid (hydrocortison, dexamethason…), kháng sinh (gentamycin…), chống phù nề giúp giãn khí phế quản, kháng viêm dạng men (alpha chymotrypsin…).

Điều trị nội khoa

Các thuốc được sử dụng để điều trị viêm họng thanh quản cấp như kháng sinh, giảm đau, chống viêm…

Một số thuốc được dùng trong điều trị viêm họng thanh quản cấp bao gồm:

– Kháng sinh: nhóm beta lactam (amoxicilin, cephalexin, acid clavulanic, sulbactam, cefadroxyl, cefaclor…), nhóm macrolide (roxithromycin, clarythromycin, azithromycin…).

– Thuốc giảm đau kháng viêm dạng uống như prednisolon, dexamethasone, methylprednisolon… Nặng có thể cần corticoid đường tiêm tĩnh mạch.

– Hạ sốt, giảm đau: paracetamol, aspirin, truyền dịch nếu sốt cao.

– Khi bị bệnh cơ thể thường mệt mỏi, chán ăn, lúc này cần bổ sung các yếu tố vi lượng, vitamin tổng hợp để tăng cường thể trạng.

Điều trị ngoại khoa

Riêng với trường hợp viêm họng thanh quản cấp thể khó thở có thể yêu cầu phải điều trị ngoại khoa. Nếu người bệnh ở mức độ 1 chỉ điều trị nội khoa nhưng ở mức độ 2 cần tiến hành mở khí quản rồi cấp cứu. Trường hợp nặng hơn như ở mức độ 3, người bệnh cần mở khí quản cấp cứu đồng thời tiến hành hồi sức.

Các biện pháp khác

Một trong những biện pháp để cải thiện triệu chứng của bệnh viêm họng thanh quản cấp là giữ ấm vùng cổ họng bằng cách uống trà gừng, ngậm chanh đào ngâm mật ong.

• Uống trà gừng: Gừng với tính ấm, vị cay có tác dụng chống viêm, tiêu diệt một số loại vi khuẩn, giúp cơ thể chống lại các bệnh lý đường hô hấp. Gừng rửa sạch, thái nhỏ, cho vào cốc nước nóng, đợi khoảng 10-15 phút rồi uống.
• Ngậm chanh đào mật ong: Chanh đào có chứa hàm lượng cao vitamin C giúp tăng cường sức đề kháng cho cơ thể. Mật ong có khả năng tiêu diệt một số vi khuẩn vùng miệng, làm dịu niêm mạc họng và thanh quản. Người bệnh chỉ cần ngậm vài lát chanh mật ong mỗi ngày, triệu chứng đau rát họng, khàn tiếng sẽ được cải thiện.

☛ Có thể bạn muốn biết: Bật mí 10 cách chữa viêm họng hiệu quả nhất

Lưu ý cho người bị viêm họng thanh quản cấp tính?

Người bị viêm họng thanh quản cấp nên bảo vệ phần cổ họng

Bên cạnh việc tuân theo phương pháp điều trị ở trên, người bị viêm họng thanh quản cũng cần chú ý những thông tin sau để nhanh chóng khỏi bệnh:

• Bảo vệ cơ thể, đặc biệt vùng cổ họng, tránh ăn thức ăn quá lạnh, uống nước đá làm kích ứng thêm niêm mạc họng thanh quản.
• Không hút thuốc lá, hạn chế đến những nơi có nhiều khói thuốc.
• Uống đủ nước để giữ ấm niêm mạc, cho thanh quản được sạch và nhẵn. Hạn chế caffein, rượu do gây khô họng.
• Không nói quá to, nói quá nhiều, liên tục.
• Tránh khạc nhổ nhiều vì nó tác động đến dây thanh âm làm rung bất thường, tăng phù nề. Động tác này còn gây tăng tiết chất nhầy nhiều hơn và gây kích ứng hơn.
• Virus gây bệnh có thể dễ dàng lây lan khi tiếp xúc trực tiếp người với người hoặc từ các giọt bắn lúc ho, hắt hơi. Vì vậy người bệnh cần rửa tay thường xuyên, mang khẩu trang khi đi ra ngoài để bảo vệ bản thân và những người xung quanh.
• Chế độ ăn uống: Bổ sung nhiều thực phẩm tăng cường sức đề kháng như rau xanh, hoa quả, cá giàu omega-3, các loại hạt như óc chó, hạnh nhân…
• Chế độ sinh hoạt: Dành thời gian để nghỉ ngơi cho cơ thể phục hồi, không nên thức khuya, làm việc muộn.

☛ Xem thêm tại: Bị viêm họng nên làm gì và không nên làm gì để nhanh khỏi?

Xịt họng AFree – Giải pháp làm giảm viêm họng thanh quản nhanh chóng

Một trong những biện pháp hỗ trợ điều trị bệnh viêm họng thanh quản cấp là xịt họng AFree. Sản phẩm được nhiều người dân tin dùng vì giúp cải thiện các triệu chứng của bệnh nhanh chóng và hiệu quả.

Xịt họng AFree giúp cải thiện triệu chứng của viêm họng thanh quản cấp

Bắt nguồn từ đề tài khoa học của Thái Minh và trường đại học California, Hoa Kỳ về việc ứng dụng Kẽm iod được nano hóa trong dung mỗi hữu cơ để tiêu diệt vi khuẩn. Từ đó Thái Minh cho ra đời dòng sản phẩm xịt họng AFree với thành phần bao gồm ZnI2, tinh dầu gừng, tinh dầu khuynh diệp, chiết xuất keo ong… với hiệu quả trong các bệnh lý đường hô hấp cấp.

Sản phẩm có tác dụng:

• Tiêu diệt vi khuẩn, virus, giúp phòng ngừa các bệnh liên quan đến đường hô hấp như viêm họng thanh quản cấp.
• Giảm nhanh các biểu hiện như đau rát họng, ho, khàn tiếng, làm dịu nhẹ các triệu chứng viêm chỉ sau 1-2 ngày sử dụng.
• Ngăn ngừa các biến chứng do virus, vi khuẩn như viêm phế quản.

Nếu có bất cứ thắc mắc gì về bệnh viêm họng viêm thanh quản cấp và sản phẩm AFree, bạn có thể gọi đến tổng đài miễn cước 1800 9068, các chuyên gia của chúng tôi sẽ hỗ trợ giải đáp.

Đặt giao xịt họng AFree về tận nhà bạn TẠI ĐÂY

Địa chỉ mua xịt họng AFree chính hãng trên toàn quốc

Trên đây là những thông tin cần thiết về viêm họng thanh quản cấp. Người bệnh cần đến cơ sở y tế nếu xuất hiện những dấu hiệu như đau rát họng, sốt cao, khó thở tăng… để có biện pháp xử lý kịp thời.