Đau họng là triệu chứng chính của viêm họng và một số bệnh lý đường hô hấp khác, gây khó khăn trong ăn uống và sinh hoạt. Ngay cả khi cơn đau họng không quá nghiêm trọng, nó cũng có thể khiến bạn không thể ngủ ngon. Dưới đây là 7 cách chữa đau họng bằng Đông y an toàn, hiệu quả dưới đây để làm dịu cơn đau họng tại nhà.
Mục lục
Nguyên nhân gây đau họng theo Đông y
Theo Đông y, đau họng ban đầu là bệnh thực, ở biểu, do ngoại tà gây nên. Người bệnh sinh hoạt không điều độ làm vệ khí bất cố – sức đề kháng của cơ thể bị suy yếu, khiến các yếu tố có hại bên ngoài (ngoại tà) dễ đi vào cơ thể (phong nhiệt tà thừa hư xâm phạm). Ngoại tà đi vào từ miệng, mũi, sau đó xuống dần hầu họng, gây viêm, sưng, đau họng.
Nếu không được điều trị hoặc điều trị không đúng cách, hoặc người bệnh đang nóng trong (bẩm tố phế vị tích nhiệt), ngoại tà sẽ nhập lý gây phế vị nhiệt thịnh. Nếu người bệnh bẩm tố hư hàn (cơ thể bị lạnh, hư nhược), phong hàn có thể nhập bì mao (lông, da) vào phế, kết tụ ở họng gây phong hàn hầu tý.
Đau họng là thực chứng, ở giai đoạn đầu, bệnh chủ yếu thuộc biểu, với các triệu chứng tương đối nhẹ. Bệnh có 2 thể chính là phong nhiệt (80%) và phong hàn (20%). Tuy nhiên, sau một thời gian ngắn, cả 2 thể đều chuyển thành nhiệt chứng, 2 – 3 ngày tiếp theo, nếu không có các biện pháp kịp thời giải tà khí, bệnh dễ theo kinh vào lý thành chứng lý nhiệt, có xu hướng nặng hơn và thành bệnh mạn tính.
☛ Tìm hiểu đầy đủ: Bị đau họng là gì?
Nguyên tắc trị đau họng theo Đông y
Theo Đông y, nguyên nhân chính gây đau họng là do ngoại tà. Vì vậy, Đông y trị đau họng thường tập trung vào khu tà. Những ngày đầu, tà khí mới nhập biểu (ở phế vệ) thì chỉ cần dùng các phương pháp sơ giải, chưa cần lạm dụng thuốc đắng, lạnh. Giai đoạn sau, khi hàn tà nhập lý, chuyển thành thể nhiệt, nên dùng các bài thuốc thanh nhiệt. Khi dùng thuốc nên ngậm để thuốc ngấm từ từ xuống cổ họng.
7 cách chữa đau họng bằng Đông y theo thể bệnh
Dựa theo các biểu hiện của bệnh, Đông y chia đau họng thành nhiều thể khác nhau. Sau đây là 7 thể bệnh hay gặp và cách điều trị từng thể.
Cách chữa đau họng thể ngoại cảm phong hàn
Ngoại cảm phong hàn là thể bệnh ở biểu, khi hàn tà mới nhập phế. Người bệnh thường thấy cổ họng hơi sưng, nuốt thấy vướng, đau, kèm theo ngạt mũi, nặng tiếng. Thể ngoại cảm phong hàn còn có các biểu hiện khác như sốt vừa không mồ hôi, kèm đau đầu, đau mỏi mình mẩy, người ớn lạnh, sợ gió.
Bài thuốc điều trị
Chuẩn bị:
Kinh giới:…………………………….12g
Phòng phong:………………………12g
Độc hoạt:…………………………….12g
Sài hồ:………………………………..12g
Tiền hồ:………………………………12g
Xuyên khung:………………………12g
Chỉ xác:………………………………12g
Cát cánh:……………………………12g
Phục linh:……………………………12g
Cam thảo:…………………………..12g
Khương hoạt:………………………12g
Gừng tươi:…………………………. 7 lát
Tiến hành:
Các vị trên đem sắc trong 1.2 lít nước đến khi còn khoảng 1/10, lọc bỏ bã lấy nước thuốc.
Ngày uống 1 thang, chia đều 5 lần.
Ngoài ra, bạn có thể dùng thêm thuốc nhai ngậm:
Xạ can:……………………………….3 miếng
Hoắc hương:……………………….3 lá
Sinh khương:………………………1 miếng
Nhai nuốt nước bỏ bã, ngày 4 – 5 lần.
Cách chữa đau họng thể kinh dương minh tích nhiệt
Tà khí ở dương minh kinh (vị đại tràng) truyền vào phủ, nhiệt kết thượng vị làm thành bệnh thương hàn. Người bệnh đau họng thể kinh dương minh tích nhiệt cổ họng thường sưng, nóng, đỏ, đau, cảm giác như cổ họng bị thiêu đốt. Bệnh nhân còn có thể thấy người mệt mỏi, háo khát, bồn chồn, tiểu vàng, táo bón, sốt nóng…
Bài thuốc điều trị
Chuẩn bị:
Hoàng cầm:…………………………10g
Chi tử:…………………………………10g
Bạc hà diệp:…………………………10g
Liên kiều:……………………………..10g
Đại hoàng:……………………………20g
Mang tiêu:…………………………….20g
Cam thảo:…………………………….20g
Tiến hành:
- Trừ mang tiêu và bạc hà diệp, các vị khác đem sao giòn tán mạt, sau đó trộn cùng mang tiêu, tán mịn thành bột tinh.
- Bạc hà diệp sắc lên lấy nước.
Người bệnh ngày uống 4 lần, mỗi lần pha 10g bột tinh cùng lượng nước bạc hà diệp vừa đủ. Có thể dùng cùng mật ong để tăng tác dụng và dễ uống hơn.
Ngoài ra, bạn có thể dùng thêm thuốc nhai ngậm:
Húng chanh:…………………………3 lá
Sơn đậu căn:………………………..3 miếng
Nhai nuốt nước bỏ bã, ngày dùng 5 – 6 lần.
Cách chữa đau họng thể đàm hỏa
Người bị đau họng thể đàm hỏa thường có yết hầu sưng, đau, đau nặng hơn khi nuốt nước bọt, nói năng, ăn uống khó khăn. Người bệnh nhẹ thì lợm giọng, buồn nôn, nặng thì khò khè, khó thở. Một số tình trạng khác có thể xuất hiện như người ậm ạch khó chịu, tâm phiền, mạch hoạt.
Bài thuốc điều trị
Chuẩn bị:
Nhân sâm:…………………………..8g
Trúc nhự:…………………………….8g
Thạch xương bồ:………………….10g
Cam thảo:……………………………10g
Đởm tinh:…………………………….10g
Chỉ thực:……………………………..10g
Quất hồng bì:……………………….16g
Phục linh:…………………………….16g
Bán hạ:……………………………….20g
Gừng tươi:…………………………..5 lát
Tiến hành:
- Bán hạ chế gừng.
- Trần bì khứ bạch.
- Đem tất cả các vị trên sắc trong 1.2 lít nước đến khi còn khoảng 1/10, lọc bỏ bã.
Ngày uống 1 thang chia 5 lần.
Ngoài ra, bạn có thể dùng thêm thuốc nhai ngậm:
Ô mai:………………………………….1 miếng
Nhục cam thảo:…………………….1 miếng
Nhai nuốt nước bỏ bã, ngày dùng 5 – 6 lần.
Cách chữa đau họng thể khí hư
Người bệnh khí hư cổ họng thường khô, hơi sưng và đau nhức (đau rát họng), khi ăn, nuốt nước bọt càng đau, đặc biệt là lúc gần trưa. Bệnh nhân còn có thể thấy người mệt mỏi, mạch hư nhược, chân tay mềm, yếu, đại tiện phân lỏng.
Bài thuốc điều trị
Chuẩn bị:
Cam thảo:……………………………10g
Nhân sâm:…………………………..12g
Thăng ma:…………………………..12g
Trần bì:……………………………….12g
Sài hồ:………………………………..12g
Đương quy:…………………………12g
Bạch truật:…………………………..12g
Thiên hoa phấn:…………………..12g
Hoàng kỳ:……………………………24g
Tiến hành:
- Hoàng kỳ sao mật.
- Cam thảo chích mật.
- Nhân sâm bỏ cuống.
- Đương quy tẩy rượu.
- Trần bì khứ bạch.
- Sắc với 1.8 lít nước, lọc bỏ bã.
Ngày uống 1 thang chia 5 lần.
Ngoài ra, bạn có thể dùng thêm thuốc nhai ngậm:
Ly tước:……………………………….1 lá to
Sơn đậu căn:………………………..3 miếng
Vỏ quýt tươi:…………………………1 cái
Nhai ngậm nuốt nước bỏ bã.
Cách chữa đau họng thể tỳ hư can uất
Người bệnh thể tỳ hư can uất cũng có những triệu chứng của thể tỳ hư như cổ họng khô, hơi sưng, đau nhức, đau tăng khi ăn, nuốt nước bọt, người mệt. Ngoài ra, bệnh nhân có thể thấy buồn nôn, lợm giọng, nóng cổ họng, ăn uống khó tiêu. Can khí uất kết còn gây đau hai mạng sườn, đại tiện thất thường, rêu lưỡi vàng cáu, mạch huyền.
Bài thuốc điều trị
Chuẩn bị:
Mộc hương:…………………………4g
Cam thảo:……………………………8g
Nhân sâm:…………………………..8g
Viễn chí:……………………………..8g
Bạc hà:……………………………….8g
Sài hồ:………………………………..10g
Bạch thược:………………………..10g
Đương quy:…………………………10g
Bạch truật:…………………………..12g
Phục thần:…………………………..12g
Hoàng kỳ:……………………………12g
Long nhãn nhục:…………………..12g
Toan táo nhân:……………………..12g
Tiến hành:
- Phục thần bỏ lõi gỗ.
- Hoàng kỳ bỏ gốc, cuống, chích mật.
- Toan táo nhân sao vàng cánh gián.
- Cam thảo chích mật.
- Viễn chí bỏ lõi, chích gừng, sao vàng.
- Sắc thuốc với 1.5 lít nước, lọc bỏ bã lấy nước.
Ngày uống 1 thang, chia 5 lần.
Ngoài ra, bạn có thể dùng thêm thuốc nhai ngậm:
Tam thất:………………………………5g
Cam thảo:…………………………….5g
Tam thất tẩm nước muối, ủ 5 – 7 ngày, sau đó thái mỏng, sao giòn. Nhai ngậm tam thất và cam thảo, nuốt dần cả nước và bã, thực hiện 7 – 10 lần mỗi ngày.
Cách chữa đau họng thể phế vị nhiệt thịnh
Bài thuốc điều trị
Chuẩn bị:
Kim ngân hoa:……………………..12g
Liên kiều:…………………………….12g
Đại hoàng:…………………………..6g
Hoàng cầm:…………………………10g
Chi tử:…………………………………10g
Bạc hà:………………………………..6g
Ngưu bàng tử:………………………12g
Kinh giới:……………………………..10g
Phòng phong:……………………….10g
Huyền minh phấn:…………………6g
Tiến hành:
Sắc thuốc cùng 1.5 lít nước đến khi còn khoảng 1 lít, lọc bỏ bã.
Uống 2 lần mỗi ngày, dùng đều đặn trong 2 – 3 tuần để đạt hiệu quả thanh nhiệt.
Lưu ý:
Tùy theo các triệu chứng đi kèm, bạn có thể bổ sung vào thang thuốc 6 – 10g các vị dược liệu dưới đây:
- Đại tiện bí: Bột đại hoàng.
- Khát nhiều: Thiên hoa phấn.
- Sốt cao: Thạch cao, tri mẫu.
- Họng sưng nhiều: Đan bì, xích thược.
Cách chữa đau họng thể viêm họng hạt
Viêm họng hạt là thể bệnh gây đau rát, ngứa, khô, sưng đỏ cổ họng, sưng hạch bạch huyết. Cổ họng bệnh nhân nổi các hạt to nhỏ không đều ở thành gây vướng, đau khi nuốt nước bọt, thức ăn. Ngoài ra, người bệnh còn bị ho, sốt cao, khàn tiếng, có thể có đờm trắng nhầy, quánh, đờm nhiều vào buổi sáng khi ngủ dậy.
Bài thuốc điều trị
Chuẩn bị:
Kinh giới:…………………………….12g
Bạc hà:………………………………..6g
Liên kiều:…………………………….12g
Cam thảo:……………………………4g
Kim ngân:……………………………20g
Cát cánh:…………………………….4g
Sinh địa:……………………………..12g
Cương tàm:…………………………12g
Ngưu bang:…………………………12g
Huyền sâm:…………………………12g
Tiến hành:
Đem các vị thuốc sắc trong 1 lít nước đến khi cạn còn già nửa ấm.
Uống mỗi ngày 1 thang chia 2 lần, nên uống lúc đói.
Giảm nhanh cơn đau họng bằng xịt họng AFree
Những bài thuốc Đông y trên có hiệu quả tốt, giúp điều trị đau họng theo các thể bệnh riêng biệt. Tuy nhiên chúng đều có hạn chế là thời gian chế biến lâu, không phù hợp với nhịp sống tất bật hiện đại. Để giảm đau họng một cách đơn giản mà nhanh chóng hơn, bạn có thể dùng thử xịt họng AFree.
Xịt họng AFree là sản phẩm xịt họng của tập đoàn Dược phẩm Thái Minh, có bằng phát minh sáng chế được chuyển nhượng từ Invenmed – USA, dựa trên ứng dụng về tác dụng của Kẽm và Iod trong các bệnh lý đường hô hấp. Công thức của AFree đã được nộp đơn bảo hộ sáng chế tại Nhật Bản và quốc tế.
Ở Việt Nam, sản phẩm được cấp phép lưu hành dưới dạng thiết bị y tế, với số đăng ký 210001508/PCBA-HN. AFree được sử dụng theo dạng xịt, với công dụng giảm ho, sưng viêm, đau rát họng, phòng viêm nhiễm đường hô hấp do vi khuẩn. Xịt họng có hiệu quả nhanh chóng, chỉ sau 1 – 2 ngày, giúp bạn giải quyết ngay các vấn đề của đường hô hấp trên như viêm, đau rát họng, viêm amidan, đờm, ho, viêm phế quản…
Các bác sĩ khuyên dùng xịt họng AFree cho những đối tượng sau:
- Người bị đau rát họng kèm ho, đờm, viêm sưng cổ họng.
- Người đang có các vấn đề đường hô hấp liên quan đến viêm nhiễm do vi khuẩn.
- Người có hệ miễn dịch kém, dễ bị vi khuẩn xâm nhập gây viêm họng, viêm Amidan, viêm phế quản.
- Người bị nhiệt miệng lâu ngày không khỏi do nguyên nhân nhiễm khuẩn.
Sản phẩm có cách sử dụng rất đơn giản, chỉ cần xịt vài lần vào họng, vòm họng hoặc khu vực miệng bị tổn thương. Bạn có thể sử dụng sản phẩm 4 – 6 lần mỗi ngày hoặc tối đa 15 lần cho những trường hợp nặng. Ngoài ra, bạn cũng có thể pha loãng với dung dịch xịt họng với nước theo tỷ lệ 1:15 để súc miệng sát khuẩn khi bị ho nhiều.
Các phương pháp chữa đau họng bằng Đông y trở nên rất hữu ích bởi hiệu quả cao, an toàn và lành tính, đồng thời giúp hạn chế đáng kể việc sử dụng kháng sinh, góp phầm làm giảm tình trạng kháng kháng sinh đang nhức nhối hiện nay. Hãy thực hiện những phương pháp này khi bạn có thể, hoặc dùng xịt họng AFree để giảm cơn đau rát họng nhanh chóng nhé.
Ngoài ra, nếu có bất cứ thắc mắc gì về các bệnh viêm đường hô hấp và sản phẩm AFree, bạn có thể gọi đến tổng đài miễn cước 1800 9068, các chuyên gia của chúng tôi sẽ hỗ trợ giải đáp.
