Đau một bên cổ họng là triệu chứng phổ biến của nhiều bệnh lý khác nhau. Tình trạng này không chỉ gây khó chịu mà còn khiến việc ăn uống trở nên khó khăn. Nếu không được điều trị đúng cách có thể để lại những biến chứng nguy hiểm. Vậy nguyên nhân đau cổ họng một bên là gì? Khi nào cần đi khám? Cách điều trị như thế nào? Hãy cùng AFree tìm hiểu về vấn đề này nhé!
Mục lục
Tại sao bị đau rát một bên cổ họng?
Hầu hết mọi người sẽ bị đau họng vào một thời điểm nào đó trong cuộc đời. Không phải lúc nào cũng đau toàn bộ vùng họng mà đôi khi cơn đau chỉ xuất hiện tại một bên. Sở dĩ như vậy vì cổ họng bao gồm nhiều bộ phận khác nhau đối xứng 2 bên như amidan, hạch bạch huyết, dây thanh quản… Khi bị sưng, phù nề, viêm chỉ một bên sẽ gây ra tình trạng đau rát cổ họng một bên trái hoặc phải.
Đau rát họng có thể đi kèm nhiều triệu chứng khác nhau như khó nuốt, chảy nước mũi, sốt cao, đau nhức toàn thân… tùy thuộc vào nguyên nhân.
☛ Tìm hiểu chi tiết tại: 6 biểu hiện đau rát cổ họng thường gặp và lưu ý
Đau rát một bên cổ họng là bệnh lý gì?
Cổ họng đau rát một bên có thể là dấu hiệu cảnh báo nhiều bệnh lý khác nhau. Với mỗi nguyên nhân có cách điều trị phù hợp. Vì vậy, việc tìm ra chính xác lý do gây hiện tượng này sẽ giúp bạn cải thiện bệnh một cách nhanh chóng. Sau đây là một số bệnh lý gây đau rát cổ họng một bên mà bạn cần chú ý.
Sưng hạch bạch huyết
Hạch bạch huyết (hạch lympho) có ý nghĩa quan trọng trong hệ thống miễn dịch. Chúng ngăn chặn những tác nhân như vi khuẩn, virus trước lúc chúng gây bệnh lây nhiễm cho cơ thể. Khi thực hiện nhiệm vụ này, các hạch bạch huyết ở gần khu vực nhiễm trùng có thể bị sưng lên, thường gặp ở cổ, dưới cằm, nách hoặc bẹn.
Có nhiều hạch bạch huyết ở hai bên cổ. Khi bạn bị nhiễm vi khuẩn như cảm lạnh, cúm, nhiễm khuẩn tai, nhiễm trùng răng miệng, áp xe răng… làm sưng hạch ở một bên cổ họng trái hoặc phải gây đau.
Một số triệu chứng khác người bệnh thường gặp như sốt, mệt mỏi, khó thở…
Hội chứng chảy dịch sau mũi
Hội chứng chảy dịch sau mũi là tình trạng chảy dịch từ hệ thống xoang mũi xuống phía sau cổ họng. Các tuyến trong mũi thường xuyên tiết ra 1 đến 2 lít chất nhầy mỗi ngày.
Nếu bạn bị nhiễm trùng, dị ứng, trào ngược dạ dày thực quản… lượng dịch sẽ tiết ra nhiều hơn. Chúng tích tụ và không thể thoát ra ngoài gây kích ứng cổ họng dẫn đến ngứa, vướng và đau họng. Bạn có thể cảm thấy cơn đau rát cổ họng chỉ ở bên trái hoặc bên phải, đặc biệt vào buổi sáng sau khi ngủ nghiêng.
Các dấu hiệu của chảy dịch mũi sau bao gồm: cảm thấy dịch nhầy trong họng, thường xuyên nuốt nước bọt, đau rát cổ họng một bên…
Viêm amidan
Amidan là tế bào lympho đối xứng nhau nằm ở phía sau cổ họng. Chúng bảo vệ cơ thể bằng cách tiết ra kháng thể chống lại các tác nhân gây bệnh như vi khuẩn, virus. Khi hệ miễn dịch suy giảm hoặc nguyên nhân nào đó làm cho amidan bị đỏ, sưng, có mủ dẫn tới viêm amidan. Nếu chỉ ảnh hưởng tới một amidan sẽ gây cổ họng đau rát một bên.
Đau họng thường đi kèm với một số tác động xấu khác như sốt, nghẹt mũi, chảy nước mũi, hơi thở hôi, khó nuốt, đau đầu, khạc đờm…
Xem thêm cách chẩn đoán, điều trị và những thông tin khác về viêm amidan được chia sẻ bởi ThS. BS. Lương Ngọc Sở Vân ở video dưới đây:
Áp xe quanh amidan
Áp xe quanh amidan là khối u chứa đầy mủ trong các mô. Áp xe được hình thành gần amidan khi tình trạng viêm amidan trở nên nghiêm trọng hoặc không được điều trị. Bệnh phổ biến hơn ở trẻ em và thanh thiếu niên vì hệ miễn dịch chưa phát triển đầy đủ.
Áp xe amidan thường gây đau toàn bộ cổ họng, tuy nhiên trong một số trường hợp xuất hiện tình trạng một bên không bị ảnh hưởng nhưng bên còn lại thì đau dữ dội. Lúc này cần chăm sóc y tế ngay lập tức. Chú ý một số dấu hiệu phổ biến khác như sốt, mệt mỏi, hơi thở hôi, đau tai ở bên amidan bị viêm, nặng có thể gây khó thở.
Trào ngược dạ dày thực quản
Trào ngược dạ dày thực quản là tình trạng các chất trong dạ dày (acid, thức ăn, chất lỏng) kích thích mở nắp môn vị và bị đẩy lên ống thực quản. Bệnh có thể tồi tệ hơn nếu bạn đang nằm. Đặc biệt xuất hiện cơn đau họng vào buổi sáng sau khi ngủ nghiêng khiến acid tác động đến một bên cổ họng.
Người bệnh có thể gặp một số biểu hiện khác bao gồm:
- Khàn tiếng, bỏng trong miệng.
- Ho khan, đau rát ở giữa ngực.
- Cảm giác có khối u hoặc dị vật trong cổ họng.
Tổn thương cổ họng
Tổn thương cổ họng cũng là một nguyên nhân gây đau rát một bên cổ họng tuy hiếm gặp hơn. Một số tác động gây ảnh hưởng tới phía sau miệng bao gồm:
- Thức ăn quá nóng gây bỏng.
- Thực phẩm quá sắc cạnh như xương cá, bánh quy giòn…
- Đặt nội khí quản (đưa một ống xuống cổ họng để thở).
Viêm dây thanh quản
Có hai dây thanh âm trong cổ họng được đóng mở nhịp nhàng để tạo ra âm thanh. Khi bị nhiễm vi khuẩn, virus hoặc quá lạm dụng giọng nói (giáo viên, ca sĩ…) chúng sẽ bị tổn thương. Lúc này, thanh quản sưng tấy, viêm sẽ xuất hiện đau cổ họng một bên hoặc cả hai kèm theo sự thay đổi của giọng nói.
Người viêm thanh quản gặp một số triệu chứng như:
- Khàn tiếng hoặc mất hẳn giọng.
- Cổ họng khô, cứng.
- Ho khan.
- Đau khi nói chuyện.
Bệnh chân tay miệng
Bệnh chân tay miệng gây ra các vết loét ở trên bàn tay, bàn chân và miệng, phổ biến ở trẻ nhỏ dưới 5 tuổi. Các vết loét phát triển bên trong miệng dẫn đến một hoặc cả hai bên cổ họng bị ảnh hưởng gây đau.
Cần đưa trẻ đi khám để có phương pháp điều trị tốt nhất. Ba mẹ cần chú ý những dấu hiệu sau để đưa ra cách xử lý kịp thời: sốt, chảy nhiều nước bọt, đau họng, biếng ăn, tiêu chảy…
Khối u trong cổ họng
Một nguyên nhân gây đau họng phải kể đến là xuất hiện khối u trong vòm họng. Chúng có thể lành tính hoặc ác tính làm ảnh hưởng tới vùng hầu họng và các khu vực xung quanh.
Khối u gây đau tại vị trí mà nó xuất hiện, dữ dội hơn khi nuốt. Những dấu hiệu cảnh báo bạn đang có khối u ở vòm họng như:
- Giọng nói khàn khàn.
- Cảm giác có khối u trong cổ.
- Thở khó khăn.
- Nước bọt hoặc đờm có máu.
- Ho liên tục.
- Ù tai, đau đầu.
- Sụt cân không rõ nguyên nhân.
Khi nào đau một bên cổ họng cần phải đi khám bác sĩ?
Nhiều bệnh lý gây đau rát cổ họng thường được điều trị tại nhà như viêm họng, viêm amidan, viêm thanh quản… Khi cơn đau họng xuất hiện, bạn có cải thiện tình trạng này bằng việc sử dụng thuốc hoặc nhiều bài thuốc dân gian được trình bày phía bên dưới.
Tuy nhiên nếu sau một tuần mà bệnh không thuyên giảm hoặc trở nên tồi tệ hơn, bạn nên đến cơ sở y tế càng sớm càng tốt. Vì đau rát cổ họng một bên kéo dài có thể dẫn tới những biến chứng nguy hiểm.
Bạn cũng cần đi khám ngay nếu có những biểu hiện sau:
- Đau họng dữ dội, không ăn uống được.
- Cảm giác có khối u ở cổ.
- Khó thở, khó nuốt, khàn tiếng.
- Sốt cao, nhịp tim nhanh.
- Đau tai, đau khớp.
- Ho ra máu.
- Dấu hiệu của phản ứng dị ứng: sưng cổ họng, phù mặt, nốt ban sẩn trên da.
Dựa trên những triệu chứng bạn mô tả, tiền sử bệnh, khám cổ họng, bác sĩ sẽ yêu cầu thực hiện một số xét nghiệm hoặc kỹ thuật khác nếu cần thiết. Một số phương pháp thường được sử dụng, bao gồm: cấy dịch cổ họng, thử phản ứng với thuốc, chụp cắt lớp vi tính (CT), chụp cộng hưởng từ (MRI)…
Đau rát một bên cổ họng có nguy hiểm không?
Nếu cơn đau cổ họng một bên trái hoặc phải do nhiễm trùng như viêm thanh quản, viêm amidan… thường không nguy hiểm. Đây là phản ứng bình thường để cơ thể chống lại các tác nhân gây bệnh. Chúng sẽ tự khỏi sau 5-7 ngày mà không cần điều trị. Tuy nhiên nếu tình trạng này kéo dài nó có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm như áp xe amidan, viêm amidan mãn tính, thậm chí lan sang các cơ quan khác gây viêm tai giữa, viêm xoang, viêm cầu thận.
Trào ngược dạ dày thực quản rất dễ tái phát nếu không được điều trị dứt điểm. Bệnh có thể dẫn tới tình trạng viêm thực quản, hẹp thực quản, trào ngược mãn tính và ung thư biểu mô tuyến thực quản.
Cách điều trị đau rát một bên cổ họng?
Có nhiều phương pháp khác nhau để điều trị đau rát cổ họng tại nhà như sử dụng thuốc, vận dụng các bài thuốc dân gian. Tùy theo tình trạng bệnh mà bạn có thể lựa chọn biện pháp thích hợp.
Sử dụng thuốc
Một trong những biện pháp thuận tiện và hiệu quả nhất để điều trị đau một bên cổ họng là sử dụng thuốc. Mặc dù cơ chế mỗi bệnh gây đau họng là khác nhau nhưng có một số nhóm thuốc được dùng chung như:
Kháng sinh như cephalexin, amoxicillin… Tuy nhiên, chúng không có tác dụng khi nhiễm virus.
Thuốc chống viêm nhóm steroid bao gồm betamethason, dexamethason… tiêu viêm, giảm sưng hiệu quả trong trường hợp nặng.
Thuốc giảm đau, hạ sốt không steroid: paracetamol, aspirin… Không sử dụng aspirin cho trẻ nhỏ hoặc thanh thiếu niên do có nguy cơ gây một số tác dụng phụ nghiêm trọng như co thắt phế quản, suy hô hấp.
Kẹo ngậm chứa nhiều thành phần khác nhau gây tê, chống viêm như eugica, strepsils… Thuốc tác động trực tiếp vào cổ họng bị đau, kích thích bài tiết nước bọt giúp cổ họng ẩm giúp bạn thoải mái hơn.
☛ Tìm hiểu thêm: Các loại thuốc trị đau rát họng hiệu quả hiện nay
Vận dụng các bài thuốc dân gian
Bạn cũng có thể áp dụng một số phương pháp dân gian được sử dụng từ lâu để làm dịu cơn đau cổ họng một bên an toàn mà dễ dàng thực hiện.
Súc miệng bằng nước muối
Đây là phương pháp điều trị đau rát cổ họng một bên phổ biến. Nước muối có khả năng tiêu diệt vi khuẩn, làm lỏng chất nhầy, giảm sưng tấy hiệu quả.
Bạn thực hiện như sau: pha muối trắng với cốc nước ấm, súc miệng và họng nhiều lần trong ngày. Nước muối sinh lý được bán ở các hiệu thuốc cũng đem lại hiệu quả tương tự.
Sử dụng mật ong và chanh
Mật ong là vị thuốc thường xuyên được sử dụng khi bị nhiễm khuẩn như cảm cúm, cảm lạnh, đau họng, viêm amidan… Nó chứa nhiều vitamin C, chất chống oxy hóa giúp kháng khuẩn, giảm viêm, tăng cường hệ miễn dịch, ngăn chặn những vi khuẩn có hại xâm nhập vào cơ thể.
Chanh cũng có khả năng chống oxy hóa, kháng khuẩn, kết hợp với mật ong sẽ tăng hiệu quả giảm đau cổ họng vượt trội. Chỉ cần pha mật ong với nước ấm, thêm chút nước cốt chanh. Ngày uống đều đặn 2 lần.
☛ Xem thêm: Top 13 cách trị đau họng rát cổ an toàn và hiệu quả
Uống trà thảo dược
Có rất nhiều loại thảo mộc tự nhiên có tác dụng cải thiện cơn đau rát cổ họng. Trong đó, phải kể đến hoa cúc, bạc hà được ông cha ta sử dụng từ lâu trong chữa các bệnh đường hô hấp.
Cả hai loại dược liệu này đều có đặc tính chống oxy hóa, kháng viêm, diệt khuẩn, đồng thời làm lành các mô bị tổn thương một cách nhanh chóng. Thực hiện dễ dàng bằng cách hãm với nước sôi để uống hàng ngày.
Lưu ý cần thực hiện
Bên cạnh những biện pháp kể trên, bạn cũng cần chú ý một số điều sau để bệnh phục hồi nhanh hơn:
- Đảm bảo nghỉ ngơi đầy đủ, không nên làm gắng sức trong khi bị bệnh.
- Bổ sung nước đầy đủ mỗi ngày giữ cho cổ họng được ẩm.
- Giữ ấm cổ họng khi đi ra ngoài.
- Sử dụng máy tạo độ ẩm hạn chế không khí khô gây kích ứng thêm niêm mạc cổ họng.
- Không uống nước lạnh, nước ngọt, đồ uống có ga, rượu bia…
- Hạn chế thực phẩm nhiều dầu mỡ, thức ăn cay nóng.
☛ Tìm hiểu thêm tại: Bị đau rát họng nên uống gì và kiêng gì cho nhanh khỏi?
Xịt họng AFree – Giải pháp làm dịu cơn đau rát một bên cổ họng
Mỗi phương pháp điều trị đau cổ họng một bên đều có những ưu nhược điểm nhất định. Thuốc giúp cải thiện bệnh nhanh chóng nhưng không phải ai cũng có thể dùng được do tác dụng phụ, đặc biệt là trẻ nhỏ và thanh thiếu niên. Các bài thuốc dân gian an toàn, hiệu quả nhưng lại tốn thời gian chuẩn bị nguyên liệu và thực hiện.
Để giải quyết vấn đề này, nhiều sản phẩm xịt họng ra đời đảm bảo an toàn cho người bệnh mà các triệu chứng cũng cải thiện chỉ sau 1-2 ngày sử dụng. Nổi bật nhất trên thị trường hiện nay là dòng xịt họng AFree, dựa trên bằng sáng chế của Mỹ số US20180353539A1 về tác dụng của Kẽm.
Xịt họng AFree là sự kết hợp hoàn hảo của hai hoạt chất an toàn cho người sử dụng là Kẽm và Iod, hỗ trợ điều trị bệnh lý đường hô hấp trên hiệu quả như viêm họng, viêm amidan. Kết hợp với thành phần Dimethyl sulfoxide (DMSO) giúp thẩm thấu nhanh qua tế bào, tác động sâu vào niêm mạc. Từ đó đem lại tác dụng nhanh chóng, giúp giảm đau rát cổ họng hiệu quả.
Sản phẩm dành cho đối tượng:
- Trẻ em trên 3 tuổi và người lớn.
- Người bị đau rát họng, viêm họng, viêm amidan, viêm phế quản, ho, nhiệt miệng.
Nếu muốn tư vấn thêm về sản phẩm hoặc bệnh lý đường hô hấp khác, bạn có thể gọi ngay đến tổng đài miễn cước 18009068. Đội ngũ dược sĩ chuyên môn luôn chu đáo, nhiệt tình giải đáp các thắc mắc của quý khách.
Đặt mua AFree GIAO HÀNG NHANH tận nhà TẠI ĐÂY
BẤM VÀO ĐÂY để tìm NHÀ THUỐC GẦN NHẤT có bán xịt họng AFree chính hãng
Bài viết trên đây là những nguyên nhân phổ biến và một số cách điều trị tại nhà khi bị đau rát cổ họng một bên. Điều quan trọng là nếu tình trạng bệnh kéo dài trên một tuần bạn nên đi khám bác sĩ để được chẩn đoán chính xác và có phương pháp điều trị thích hợp. Chúc bạn thật nhiều sức khỏe!
