Viêm VA và viêm amidan là hai bệnh lý phổ biến về tai – mũi – họng thường gặp ở trẻ nhỏ, ít gặp hơn ở người lớn. Bệnh dễ tái đi tái lại nhiều lần và có nguy cơ gặp những biến chứng nguy hiểm do đó việc xác định từng bệnh để có phương pháp điều trị là vô cùng quan trọng. Vậy dấu hiệu nhận biết của viêm VA và viêm amidan là gì? Cách điều trị như thế nào? Bệnh nào nguy hiểm hơn? Để giải đáp các câu hỏi này, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu thông qua bài viết dưới đây nhé!
Mục lục
Viêm VA và viêm amidan là gì?
VA và amidan đều là tổ chức hạch bạch huyết vùng hầu họng giúp bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây hại từ môi trường. Trong đó:
- VA: Hay còn gọi là amidan vòm – là 1 khối nằm ở nóc vòm họng có kích thước rất mỏng được từ 4 – 5mm được xếp theo hình lá. Nó có thể phát triển theo thành sau của họng mũi.
- Amidan: Là amidan khẩu cái, gồm 2 cái nằm bên phải và trái trong hố thành họng. Nó là nơi sản sinh ra các kháng thể IgG rất cần thiết cho phản ứng miễn dịch.
Cả VA và amidan đều tham gia tạo hàng rào giúp bảo vệ cơ thể khỏi các vi sinh vật gây hại xâm nhập qua đường miệng. Tuy nhiên, khi vi khuẩn, virus… tấn công ồ ạt vào mũi họng, 2 bộ phận này không thể chống chọi lại dẫn đến tình trạng bị viêm và sưng. Tùy từng mức độ miễn dịch mà VA, amidan có khả năng chịu đựng riêng, từ đó thời điểm viêm cũng khác nhau dù cùng một đợt vi khuẩn xâm nhập.
☛ Tìm hiểu thêm: Viêm amidan ở trẻ nhỏ
Cách phân biệt viêm VA và viêm amidan?
Mỗi bệnh viêm VA và viêm amidan sẽ có các dấu hiệu nhận biết khác nhau.
Triệu chứng để nhận biết VA
– Viêm VA cấp:
- Sốt cao, có thể trên 38 độ C: VA bị sưng viêm nên gây sốt toàn thân
- Chảy nước mũi: Do không khí đi vào mũi, qua VA rồi đến khí quản, phổi, do đó người bị viêm VA bị ảnh hưởng tới đường thở. Nước mũi vào những ngày đầu lỏng, trong, nhưng sau đó lại đặc dần, thậm chí có mủ.
- Nghẹt mũi: VA sưng, viêm gây gây khó khăn trong việc hít thở không khí, nhất là trong khi ngủ, bú bình (trẻ không bú liên tục, thỉnh thoảng nhẹ đầu ti ra để thở). Nhiều trường hợp, người bệnh bị ngạt mũi hoàn toàn phải thở bằng miệng.
– Viêm VA mạn tính:
- Nghẹt mũi, chảy nước mũi mãn tính: Lúc này nước mũi có kết cấu đặc, có mủ, chảy ra suốt ngày. Tình trạng này ảnh hưởng cả ngày lẫn đêm, có thể dẫn đến ngủ ngáy to, đôi khi có cơn ngừng thở khi ngủ rất nguy hiểm.
- Khi VA phì đại quá mức, trẻ thở bằng miệng trong thời gian dài dẫn đến một số biến dạng trên gương mặt như mũi tẹt, trán dô, miệng luôn há, răng vẩu, cằm lẹm…
Triệu chứng để nhận biết viêm amidan
- Sốt 38-39 độ C kèm đau họng, nuốt đau: Các chất dịch tiết ra từ amidan rơi xuống dạ dày có thể bị hấp thu toàn thân gây ra sốt. Đồng thời lượng mủ tồn đọng trong amidan gây khô họng, hơi thở có mùi hôi, ngứa họng, đau họng nhói lên tai…
- Amidan phì đại gây khó khăn trong việc nuốt, giọng nói không rõ tiếng, khi ngủ bị ngáy.
- Sốt âm ỉ về chiều, thể trạng yếu.
- Ngứa và đau rát họng, nuốt vướng do amidan xuất tiết dịch nên thường phải khạc nhổ, ho khan, hơi thở hôi…
Viêm VA và viêm amidan thường xảy ra ở độ tuổi nào?
VA có từ khi bé mới lọt lòng, phát triển dần dần từ 6 tháng tuổi với chức năng miễn dịch hoạt động mạnh mẽ. Đến khoảng 6 – 7 tuổi thì VA teo dần và đến tuổi dậy thì nó chỉ còn lại những vết. Do đó, viêm VA thường xảy ra trong những độ tuổi nhỏ từ 6 -7 tháng tuổi, đến những trẻ trong độ tuổi lớn hơn 4 – 7 tuổi.
Trong khi đó, amidan hoạt động mạnh mẽ nhất trong độ tuổi từ 4 – 10 và đến tuổi dậy thì suy giảm mức độ miễn dịch nên amidan dễ bị viêm hơn ở giai đoạn này.
☛ Đọc thêm bài viết: Tại sao trẻ 4 tuổi bị viêm amidan
Viêm VA và viêm amidan thì bệnh nào nguy hiểm hơn?
Việc điều trị VA hay amidan không đúng cách có nguy cơ tái phát viêm nhiều lần, chức năng miễn dịch chống lại vi khuẩn yếu đi khiến người bệnh chữa mãi không khỏi dẫn đến mãn tính, nguy cơ xuất hiện nhiều biến chứng nguy hiểm.
Biến chứng của viêm VA
– Biến chứng tại chỗ: Áp xe thành sau họng gây ngạt mũi, chảy nước mũi, khó thở, thay đổi giọng nói…
– Viêm VA vùng lân cận: Do vi khuẩn từ VA lan sang các cơ quan khác gây viêm mũi xoang, viêm thanh quản, viêm phế quản, viêm tai giữa…
– Tăng trưởng sọ mặt: Đây là biến chứng nguy hiểm khi bị viêm VA gây biến dạng khuôn mặt, ảnh hưởng rất lớn tới chức năng của mũi khiến chóp mũi nhỏ hơn, răng hàm mọc lệch, xương hàm kém phát triển và cằm nhô ra, to hơn.
Biến chứng của viêm amidan
Cũng giống như viêm VA, viêm amidan gây ra biến chứng tại chỗ (áp xe quanh amidan), biến chứng vùng lân cận (viêm mũi xoang, viêm mủ hạch cổ, viêm tai giữa…).
Tuy nhiên, một số ca bệnh viêm amidan do vi khuẩn liên cầu nhóm A có thể dẫn đến các biến chứng toàn thân gây nguy hiểm như nhiễm trùng huyết, viêm cầu thận, sốt thấp khớp… Ngoài ra, nhiều trẻ cũng bị chứng ngưng thở khi ngủ.
Điều trị viêm VA và viêm amidan như thế nào?
Nguyên tắc trong điều trị cả viêm VA và viêm amidan là:
- Những trường hợp nhẹ: Ưu tiên nghỉ ngơi đầy đủ và thực hiện các phương pháp điều trị không dùng thuốc. Thường giống nhau trong cả 2 bệnh.
- Sử dụng thuốc điều trị triệu chứng kết hợp tăng cường thể trạng.
- Những ca nặng, nguy cơ xuất hiện biến chứng: Thực hiện phẫu thuật nếu cần thiết.
Chăm sóc tại nhà
Trong những trường hợp nhẹ, để bệnh nhanh chóng khỏi ba mẹ cần thực hiện những giải pháp dưới đây:
– Nghỉ ngơi: Khi bị bất cứ bệnh gì cũng cần thời gian để nghỉ ngơi, giúp người bệnh cảm thấy khỏe hơn. Do đó, bạn nên hạn chế làm việc nhiều, tránh để đầu óc căng thẳng, với trẻ nhỏ thì hạn chế đùa nghịch mạnh. Bên cạnh đó, cơ thể cũng cần cung cấp các dưỡng chất cần thiết bằng cách sử dụng các thực phẩm mềm, dễ hấp thu.
– Lau người bằng nước ấm: Nếu người bệnh sốt không quá cao, dưới 38 độ C có thể sử dụng khăn sạch nhúng vào nước ấm để lau người giúp hạ thân nhiệt. Thực hiện lau ở trán, cổ, nách, bẹn. Do nguy cơ cản trở sự thoát nhiệt nên không được dùng nước lạnh hoặc nước đá để chườm cho trẻ.
– Súc họng bằng nước muối: Nước muối có đặc tính sát khuẩn do đó loại bỏ được một số vi khuẩn trong khoang miệng gây bệnh viêm VA và viêm amidan. Nên súc miệng ít nhất 2 lần mỗi ngày để cải thiện các triệu chứng của bệnh.
– Dùng mật ong: Trong mật ong có rất nhiều dưỡng chất tốt cho sức khỏe, ngoài công dụng bồi bổ, nó còn giúp kháng khuẩn, làm lành niêm mạc hầu họng bị tổn thương, giảm ho, đau rát họng… Do đó sử dụng tốt cho người viêm VA, viêm amidan. Bạn có thể pha mật ong với chanh hoặc quất (chứa vitamin C tăng cường sức đề kháng) để uống mỗi ngày.
– Dùng lá diếp cá: Sốt là triệu chứng điển hình của bệnh, lúc này có thể sử dụng diếp cá để hạ thân nhiệt, vừa rẻ lại an toàn. Do mùi vị hơi khó chịu nên thích hợp hơn với người lớn, với trẻ nhỏ nếu khó uống có thể cho thêm đường.
– Riêng với viêm VA do gây nghẹt mũi nên cần nhỏ nước muối sinh lý vào mũi: Nó giúp giảm sung huyết mũi, cải thiện tình trạng chảy nước mũi, nghẹt mũi và tăng cường dẫn lưu dịch ra bên ngoài.
Sử dụng thuốc
Một số loại thuốc thường được sử dụng để điều trị viêm amidan và viêm VA, bao gồm:
– Thuốc giảm đau, hạ sốt: Phổ biến nhất là paracetamol, tuy nhiên chỉ lên sử dụng khi sốt cao trên 38,5 độ C. Nếu bị dị ứng với hoạt chất này có thể thay thế bằng ibuprofen.
- – Thuốc chống viêm, giảm phù nề như methylprednisolon, prednisolon…
– Kháng sinh:
- Viêm VA thường dùng kháng sinh cephalosporin, penicillin… điều trị trong 5 – 7 ngày.
- Trong những trường hợp viêm amidan nặng do vi khuẩn có thể được bác sĩ kê đơn kháng sinh như amoxicillin, penicillin… giúp tiêu diệt nguyên nhân gây ra bệnh và ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm như viêm phế quản, sốt thấp khớp…
Nếu nguyên nhân gây ra do virus chỉ cần các thuốc điều trị triệu chứng. Đa phần các trường hợp do virus có thể tự khỏi mà không cần dùng thuốc kháng virus.
– Thuốc nhỏ mũi: Thường được sử dụng để điều trị viêm VA, giúp co mạch, giảm tình trạng nghẹt mũi, tắc mũi như naphazolin, xylometazoline…
Nạo VA và cắt amidan
Đây đều là kỹ thuật ngoại khoa đơn giản chỉ cần khoảng 30-60 phút thực hiện bởi bác sĩ chuyên khoa tai – mũi – họng. Tuy nhiên, cả hai phương pháp này chỉ được áp dụng khi thật sự cần thiết, khi tất cả các biện pháp điều trị tại nhà và dùng thuốc không đem lại hiệu quả.
– Nạo viêm VA khi nào? Phương pháp?
Viêm VA được chỉ định nạo trong trường hợp tái diễn nhiều lần có nguy cơ gây ra các biến chứng như viêm mũi, viêm tai giữa, viêm hạch cổ, biến đổi gương mặt… Chủ yếu được thực hiện cho trẻ từ 6 tháng – 6 tuổi, khi viêm VA chưa có biến chứng vì khi có biến chứng rồi nó không còn có tác dụng ngăn ngừa nữa.
Hiện nay có nhiều phương pháp nạo VA từ gây mê toàn thân, gây mê tại chỗ như:
- Nạo VA kinh điển bằng thìa nạo.
- Nạo VA bằng thiết bị cắt hút.
- Nạo VA dưới sự hướng dẫn của nội soi.
- Nạo VA bằng năng lượng điện sóng cao tần.
– Viêm amidan cắt khi nào? Phương pháp?
Cắt amidan chỉ được tiến hành trong những trường hợp rất nặng tái đi tái lại nhiều lần như:
- Viêm amidan tái phát nhiều hơn 5 lần mỗi năm.
- Có nguy cơ xuất hiện các biến chứng nguy hiểm.
- Amidan phát triển với kích thước quá to gây ảnh hưởng tới đường thở và khả năng ăn uống.
- Viêm amidan có tiết nhiều chất dịch gây hôi miệng.
Thời điểm thích hợp nhất để cắt amidan là từ 10 tuổi trở lên. Trước khi thực hiện cũng cần làm các xét nghiệm thật kỹ để tránh các biến chứng khi phẫu thuật có thể xảy ra. Một số phương pháp cắt amidan được sử dụng như:
- Cắt bằng Forcep lưỡng cực, đơn cực và siêu âm.
- Cắt amidan bằng sóng radio cao tần hoặc plasma.
- Phương pháp bóc tách bằng dao.
Xịt họng AFree – Giải quyết các triệu chứng của viêm amidan và viêm VA
Bên cạnh những giải pháp ở trên, bạn cũng có thể dùng xịt họng AFree để làm giảm các triệu chứng của bệnh viêm amidan và viêm VA. Sản phẩm là thương hiệu xịt họng nổi tiếng được phát minh từ bằng sáng chế Invenmed, Hoa Kỳ với tác dụng diệt khuẩn, diệt virus và giảm sưng viêm nhanh chóng. Trong bối cảnh dịch bệnh và các bệnh đường hô hấp ngày càng tăng cao, AFree luôn là lựa chọn hiệu quả, an toàn với chi phí vô cùng hợp lý.
Thành phần của AFree bao gồm: Kẽm iod (ZnI2), Dimethyl sulfoxide (DMSO), chiết xuất keo ong, tinh dầu gừng, tinh dầu khuynh diệp…
1. Kẽm (Zn): Là nguyên tố vi lượng thiết yếu đóng vai trò quan trọng trong sinh trưởng, chuyển hóa và miễn dịch. Nó giúp củng cố và tăng cường hệ miễn dịch, ngăn chặn sự bùng phát của tế bào miễn dịch khỏi phản ứng viêm và hoạt hóa.
Kẽm và các ionophores là những chất ức chế hàng đầu đối với nhiều loại virus RNA khác nhau. Tổ hợp này giúp làm suy yếu tốc độ nhân lên của các loại virus như virus cúm, herpes, mengovirus, thậm chí là covid-19.
2. Iod (I): Có tác dụng kháng khuẩn giúp diệt khuẩn phổ rộng mà không gây kháng thuốc, nhờn thuốc mà lại an toàn cho mọi người.
3. Dimethyl sulfoxide (DMSO): Nó như một dung môi siêu thấm giúp kẽm và iod xuyên thấm qua da và màng sinh học. DMSO giúp vận chuyển ion Kẽm vào nội bào, tác động hiệp đồng giúp tiêu diệt mạnh mẽ các virus, vi khuẩn, từ đó giảm viêm, sưng nhanh chóng.
Từ đó, sản phẩm thích hợp cho những đối tượng:
- Người đang có hệ miễn dịch kém, dễ mắc các bệnh lý viêm nhiễm.
- Người đang có các bệnh lý liên quan đến đường hô hấp do virus, vi khuẩn như viêm VA, viêm amidan, viêm họng.
- Người bị đau rát họng, sưng viêm và có đờm.
Ngoài ra, nếu có bất cứ thắc mắc gì về các bệnh viêm đường hô hấp và sản phẩm AFree, bạn có thể gọi đến tổng đài miễn cước 1800 9068, các chuyên gia của chúng tôi sẽ hỗ trợ giải đáp.
Bạn có thể BẤM VÀO ĐÂY để tìm NHÀ THUỐC GẦN NHẤT có bán xịt họng AFree chính hãng
